Máy nén khí tủ lạnh: Từ A- Z thông tin cần biết

Đứng gần tủ lạnh, bạn sẽ cảm nhận được luồng gió khô và nóng thổi ra từ phía sau - đây chính là máy nén khí tủ lạnh. Cùng Kumisai tìm hiểu chi tiết hơn về cấu tạo, nguyên lý và vai trò của máy nén khí tủ lạnh qua bài viết dưới đây nhé. 

Máy nén khí tủ lạnh là gì?

Máy nén khí tủ lạnh hay còn được gọi là block tủ lạnh. Đây là linh kiện quan trọng, đảm nhiệm chức năng hút và nén môi chất làm lạnh. Sau đó, đẩy vào hệ thống dàn lạnh để duy trì nhiệt độ bên trong tủ. 

Hiểu đơn giản, nhờ bộ phận này gúp tạo luồng khí lạnh liên tục trong tủ lạnh giúp bảo quản thực phẩm luôn tươi ngon. 

Block tủ lạnh được lắp ở phía sau máy

Máy nén khí tủ lạnh có mấy loại

Hiện nay, máy nén khí tủ lạnh được các hãng phát triển, phân thành 3 loại chính:

Block dạng xoắn ốc (Scroll Compressor)

Loại này sử dụng hai tấm cuộn, một tấm cố định và một tấm xoay, để nén môi chất lạnh. Ưu điểm hoạt động êm ái, bền bỉ và tiết kiệm năng lượng. Vì cấu tạo đơn giản, chúng ít gặp phải sự cố hơn các loại block khác.

Block dạng swing

Đây là loại block sử dụng cơ chế chuyển động của piston để nén môi chất lạnh. Thiết kế này giúp tăng hiệu suất nén, giảm ma sát và rung động trong quá trình hoạt động, giúp block hoạt động mượt mà và bền bỉ hơn.

Block dạng piston

Đây là loại block truyền thống, sử dụng piston di chuyển lên xuống để nén khí. Block dạng piston có cấu tạo phức tạp hơn nhưng lại dễ sửa chữa và thay thế linh kiện. Nhờ khả năng nén hiệu quả, loại này được sử dụng rộng rãi trong nhiều dòng tủ lạnh hiện nay.

Cấu tạo máy nén tủ lạnh

Một chiếc block tủ lạnh thường gồm 3 phần chính: vỏ block, motor điện và cơ cấu nén:

Cấu tạo của máy nén khí tủ lạnh

• Vỏ block: Là lớp vỏ bảo vệ bên ngoài, thường sơn màu đen. Vỏ này được làm bằng thép dày và hàn kín hoàn toàn. Vì thế, nếu block bị hỏng thì phải thay mới hoàn toàn, không thể sửa chữa được.

• Motor: Là loại motor điện một pha, rotor kiểu lồng sóc, giúp máy nén hoạt động.

• Cơ cấu nén: Dạng piston đơn, sử dụng đĩa lệch tâm gắn trên trục motor điện để tạo chuyển động tịnh tiến của piston.

>>> Xem thêm: Bảng giá máy nén khí công nghiệp 2024

Nguyên lý hoạt động máy nén khí tủ lạnh

Máy nén khí tủ lạnh hoạt động dựa trên quá trình hút và nén chất làm lạnh để tạo ra luồng khí lạnh. 

Quá trình hút dung môi tạo lạnh

Piston di chuyển, làm tăng thể tích và giảm áp suất trong xi lanh. Khi áp suất này thấp hơn áp suất trong hệ thống, van hút mở, cho phép gas dạng khí đi vào xi lanh.

Quá trình nén

Piston di chuyển ngược lại, làm giảm thể tích, tăng áp suất trong xi lanh. Khi áp suất này vượt quá áp suất trong hệ thống, van đẩy mở, nén gas vào dàn ngưng. Tại đây, gas chuyển thành dạng lỏng và tiếp tục chu trình làm lạnh trong tủ.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu về một số lỗi máy nén khí thường gặp phải

Chức năng, vai trò của máy nén khí tủ lạnh

Được ví như “trái tim” của tủ lạnh, block tủ lạnh đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng: 

Block tủ lạnh hỗ trợ quá trình làm mát, giúp thực phẩm luôn tươi ngon

• Hút và nén gas: Block liên tục hút chất làm lạnh và nén ở áp suất cao, giúp chuyển đổi gas từ dạng khí sang dạng lỏng, tạo ra khí lạnh cho tủ.

• Tạo và duy trì luồng khí lạnh: Nhờ quá trình nén, block tạo ra luồng khí lạnh tuần hoàn bên trong tủ, giúp duy trì nhiệt độ ổn định để bảo quản thực phẩm.

• Tản nhiệt: Khi block nén gas, nó sinh ra nhiệt. Phần nhiệt này được thổi ra ngoài, giúp quá trình làm lạnh bên trong tủ hoạt động hiệu quả hơn.

• Hỗ trợ chu trình làm lạnh: Block giúp đảm bảo chất làm lạnh tuần hoàn liên tục trong hệ thống, hỗ trợ ngăn đông làm đá và ngăn mát làm lạnh hiệu quả.

Cách kiểm tra Block tủ lạnh

Máy nén khí khí tủ lạnh hư hỏng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng làm lạnh của thiết bị. Áp dụng ngay những cách sau đây để kiểm tra, sớm phát hiện sự cố để kịp thời xử lý:

Lắng nghe tiếng ồn, phát hiện block tủ lạnh bị hỏng

• Kiểm tra tiếng ồn: Lắng nghe âm thanh khi tủ lạnh hoạt động. Nếu block phát ra tiếng ồn bất thường như gõ, rung lắc mạnh hoặc kêu rít, 99% block đang gặp trục trặc.

• Kiểm tra độ nóng của block: Sờ vào phần block ở phía sau tủ lạnh. Nếu block quá nóng, dấu hiệu của việc block hoạt động quá tải hoặc bị hỏng.

• Kiểm tra khả năng làm lạnh: Nếu tủ lạnh không đủ lạnh hoặc không đông đá ở ngăn đông, block có thể không nén gas đúng cách. 

• Kiểm tra dòng điện: Dùng đồng hồ đo để kiểm tra dòng điện của block. Nếu dòng điện vượt quá mức cho phép hoặc không có dòng điện, block rất có thể đã bị hỏng.

• Kiểm tra rò rỉ dầu: Quan sát phần block và các ống nối xem có dầu bị rò rỉ hay không. Rò rỉ dầu thường là dấu hiệu của hỏng hóc bên trong block.

Sau khi kiểm tra, bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, nên gọi thợ sửa tủ lạnh chuyên nghiệp để kiểm tra và thay block nếu cần thiết.

Thay máy nén tủ lạnh

Thay máy nén khí (block) tủ lạnh đòi hỏi kiến thức chuyên môn và dụng cụ chuyên dụng. Các bước mà bạn có thể tham khảo như sau: 

Chuẩn bị dụng cụ: Máy hàn, đồng hồ đo áp suất, kìm, tua vít, và block mới phù hợp với model tủ lạnh.

Ngắt nguồn điện: Đảm bảo an toàn khi thực hiện.

Chuẩn bị đủ dụng cụ, thiết bị khi thay máy nén khí cho tủ lạnh

Xả gas

Tủ lạnh chứa chất làm lạnh (gas) trong hệ thống. Để thay block, bạn cần xả hết lượng gas cũ ra ngoài. Thao tác này cần được thực hiện cẩn thận để tránh ảnh hưởng đến môi trường.

Tháo block cũ

• Tháo dỡ lớp vỏ sau tủ lạnh để tiếp cận block.

• Ngắt kết nối các ống dẫn gas với block, sau đó tháo block cũ ra khỏi vị trí.

Lắp block mới

• Đặt block mới vào vị trí và kết nối lại các ống dẫn gas.

• Hàn kín các mối nối để đảm bảo không rò rỉ gas.

Kết nối block với hệ thống điện

• Dùng đồng hồ đo áp suất để nạp gas vào hệ thống tủ lạnh. Đảm bảo nạp đúng loại và đủ lượng gas theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

• Sau khi lắp đặt, bật nguồn và kiểm tra block mới xem có hoạt động bình thường không. Lắng nghe tiếng hoạt động của block và kiểm tra khả năng làm lạnh của tủ.

• Sử dụng xà phòng hoặc dụng cụ đo rò rỉ để kiểm tra các mối hàn xem có bị rò rỉ gas không. Nếu có, cần tiến hành hàn lại.

Máy nén khí tủ lạnh đóng vai trò quan trọng duy trì nhiệt độ thấp bên trong tủ lạnh. Nếu gặp sự cố, hãy kiểm tra và thay thế block kịp thời để tủ lạnh hoạt động trơn tru và giữ cho thực phẩm luôn tươi ngon.